Cây Nhãn

Cây nhãn có tên khoa học đầy đủ là Dimocarpus longan Lour (1), thuộc họ bồ hòn – Sapindaceae. Cây nhãn có nguồn gốc ban đầu ở Ấn Độ và dần trở nên phổ biến ở một số nước châu Á như Việt Nam, Thái Lan, Trung Quốc, Indonesia…

Cây nhãn không những chịu được thời tiết lạnh mà dễ sinh trưởng trong môi trường nghèo dinh dưỡng, không kén đất. Nhãn có tán xòe rộng nên có thể mang lại bóng mát, quả nhãn lại có nhiều dinh dưỡng giúp thanh nhiệt, giải độc…

Đặc điểm của cây nhãn

Cây nhãn thuộc loại thân gỗ, sống lâu năm với tán rộng, chiều cao tối đa lên tới 15m. Thân cây có vỏ xù xì, màu xám, nhiều cành nhỏ khẳng khiu và bóng. Tán lá xòe rộng và đan xen rậm rạp.

– Lá của cây nhãn công trình có hình bầu dục màu xanh đậm. Lá thuộc loại lá kép mọc so le giống hình lông chim và có từ 5 đến 9 lá ở 1 cuống, trong đó có 1 lá ở đầu cuống. Mặt dưới của lá nhãn sẫm màu hơn mặt trên và có đường gân nổi rõ.

– Lá có màu xanh nhưng khi lá già chuyển sang màu vàng. Thông thường 1 năm, những lá già rẽ rụng vào mùa thu nhưng không phải toàn bộ các lá đều già mà chỉ có một phần rất nhỏ.
Nhãn có hoa màu trắng nở vào mùa xuân thành từng chùm, mỗi hoa sẽ đậu 2 quả nhưng chỉ có 1 quả là phát triển và chín.

– Quả còn lại bị teo lại và không phát triển. Quả nhãn khi chín có kích thước to nhỏ tùy theo giống. Quả có vỏ nhẵn, khi chín có màu vàng, cùi có vị ngọt, màu trắng và có mùi thơm đặc trưng. Hạt nhãn có đường kính khoảng 1cm, màu đen.

Công dụng của cây nhãn

Cây nhãn mang lại rất nhiều giá trị cho sức khỏe, đời sống của con người. Có thể kể đến như:

– Cùi nhãn không dày như vải nhưng mang lại giá trị dinh dưỡng cao. Mọi người có thể ăn cùi nhãn tươi, đóng hộp hay ngâm rượu.

– Ngoài ra người ta cũng lấy cùi nhãn đem sấy khô để làm long nhãn. Long nhãn còn được sử dụng để cải thiện các triệu chứng như mất ngủ, suy nhược thần kinh, suy giảm trí nhớ…

– Hạt nhãn được dân gian sử dụng để trị bỏng, đau dạ dày kinh niên, thoát vị, nhọt…

– Lá nhãn có tác dụng điều trị một số bệnh như viêm ruột, sốt rét, sởi, các bệnh ngoài da. Không những vậy vỏ cây hay vỏ quả nhãn đều có thể dùng khi bị sâu răng, bỏng nhẹ, nấu cao, tán bột.

– Cây nhãn công trình còn dùng để thanh lọc không khí và tạo bóng mát cho các không gian như công trình công cộng, sân vườn, biệt thự nhà riêng…

Nên trồng cây nhãn công trình ở đâu

Nhãn là loài cây khá phổ biến ở phía bắc nước ta. Nổi tiếng nhất là nhãn lồng Hưng Yên. Đây cũng là nơi trồng rất nhiều nhãn có vị thơm ngọt nhất không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn xuất khẩu ra nước ngoài.

– Cây nhãn công trình có tuổi thọ khá cao, thích nghi được trong môi trường khắc nghiệt như nắng hạn hay rét đậm, rét hại. Ngay cả khi bị ngập nước trong thời gian dài cũng không ảnh hưởng đến sự sống của cây.

– Cây nhãn có bộ rễ cọc đâm sâu xuống dưới lòng đất để có thể cung cấp đủ dinh dưỡng cho cây phát triển. Mọi người có thể trồng cây nhãn trên đất đồi, đất thịt hay đất phù sa đều được.

– Từ những điều kiện trên, chúng ta có thể trồng cây nhãn công trình trong vườn nhà làm bóng mát và lấy quả. Cây nhãn cũng rất phù hợp trồng ở các công trình công cộng, ven đường quốc lộ hay ở các khu dịch vụ, thương mại…

Ngoài ra, hoa nhãn rất đẹp. Vì thế, mọi người có thể trồng nhãn bonsai để giải trí sau những giờ làm căng thẳng hoặc theo đam mê của mình.